عکاسی فاین آرت را نه می توان بعنوان یک شاخه عکاسی معرفی کرد و نه یک سبک ابداع شده. فاین آرت در حقیقت مصادیقی از نگاه ویژه و ذهنیات عکاس نسبت به موضوعات مختلف است که به شکلی مفهومی به تصویر کشیده شده.
فاین آرت در هنرهای تجسمی و بصری هم وجود دارد و هنرمندان زیادی با این رویکرد آثار مختلفی خلق کرده اند. عکاسی فاین ارت یکی از شاخههای این هنر بوده و با عنوان عکاسی هنرهای زیبا نیز شناخته می شود. این عکسها با هدف انتقال نگاه ویژه و هدفمند عکاس به موضوعات مختلف با استفاده از زیبایی های بصری به بیننده تهیه می شوند . در این مقاله به تعاریف و نکات مهم در خلق عکسهای فاین آرت پرداخته ام. اگر این نوع عکسها را می پسندید و علاقمند به خلق عکسهای هنری هستید تا پایان این مطلب همراه من باشید.
عکاسی فاین آرت چیست؟
عکاسی فاین آرت (Fine-art photography) بخشی از هنر زیبای عکاسی با رویکرد انتقال افکار هنرمند به بیننده است. فاین آرت از قاعده و روش خاصی تبعیت نمی کند و اصول خاصی برای خلق آثار آن نوشته نشده. خلق عکسهای فاین آرت بیشتر به افکار و نگاه خاص هنرمند مرتبط است تا لزوما سوژه و عناصر تشکیل دهنده عکس. فاین آرت تجربه عکاس از یک موضوع و پردازش و ایجاد مفهوم به شکل بصری برای انتقال به بیننده است.
عکاسی فاین آرت موقعیتی مناسب برای ظهور افکار و دیدگاه های هنرمند درباره یک سوژه یا موضوعات مختلف است. یک عکس فاین آرت می تواند موضوعی انتزاعی، سوژه هایی مینیمال یا فضایی سورئال را در خود داشته باشد اما لزوما هیچ کدام از این سبک و ژانر ها نباشد چرا که هدف صرفا بیان و ذهنیات هنرمند نسبت به مسائل مختلف است.
بیشتر بخوانید: عکاسی انتزاعی یا آبستره – ثبت عکسهای انتزاعی در طبیعت
عکس های فاین آرت در حقیقا شما را به فضای ذهنی و شخصی عکاس که لزوما واقعیات نیست می برد. این عکسها می تواند دیدگاه عکاس را نسبت به جامعه، دنیا و وقایع پیرامونش به نمایش درآورد. عکس فاین آرت با توجه به سلایق جامعه خلق نمی شود و لذا ممکن است عکسهای این ژانر مورد توجه همه ی مردم قرار نگیرد.
سوژه در عکاسی هنرهای زیبا
فاکتور مهم در عکاسی فاین آرت در درجه اول هنرمند و نمایش افکار و مستدلات او در قالب یک عکس است. فاکتور دوم عکسهای فاین آرت سوژه و ایده مفهومی عکس است. البته خود سوژه در این عکسها خیلی مطرح نیست و صرفا بهانه ایست برای نمایش فضای ذهنی هنرمند. اما فاکتور سوم رعایت اصل زیبایی شناسی با استفاده از تکنیک های عکاسی و گاها ویرایش عکسها است.
در این نوع عکسها هنرمند به عنوان مهمترین مؤلفه در خلق یک اثر هنری مورد توجه قرار میگیرد. اهمیت سوژه در عکاسی فاین آرت فقط باندازهای است که بتواند ایده های ذهنی عکاس را تامین و به بیننده انتقال دهد. انتخاب سوژه در عکاسی فاین آرت از راهکارهای بسیار مهم برای دستیابی به ایده های خلاقانه است. عکاس با کمک ایده و سوژه، افکار و دیدگاه خود را به شکلی غیر صریح و استعاری به تصویر می کشد. در عکسهای فاین آرت دیدگاه عکاس، مفاهیم و اصل زیبایی شناسی بر سوژه مقدم است.
بیشتر بخوانید: عکاسی خلاقانه – چطور عکسهای کارگردانی شده بگیریم؟
نقش سوژه در عکسهای هنرهای زیبا
در عکسهای هنرهای زیبا سوژه و فضای عکس تفسیری از روحیات و استدلال هنرمند است. در این عکسها انتخاب سوژه باید با ظرافت انجام شود تا بتواند به نوعی واکنش های عاطفی و احساسی خالق اثر را به بیننده منتقل کند. اگر به عکاسی فاین آرت علاقمندید باید موضوعات عکستان را طوری انتخاب کنید تا میان دیدگاه شما و نگاه بیننده ارتباطی احساسی ایجاد کند.
سوژه ی تاثیرگذار و نوع پردازش ایده میتواند هیجانات بیننده را نشانه گرفته و آن را برانگیزاند. سوژه و فضای عکسهای فاین آرت می تواند بسیار ساده یا گاها موضوعاتی پیچیده باشد. جذابیت عکسهای فاین آرت چالش برانگیز بودن آنها برای درک مفهوم عکس است. عکاسان حرفهای فاین آرت سوژه هایی را برای عکسهای خود انتخاب می کنند تا ایده های ذهنی و مفاهیم عکس به سرعت قابل درک نباشد. به این ترتیب بیننده ضمن لذت بردن از زیبایی های بصری در مورد کانسپت عکس به تفکر فرو می رود.
بسیاری از عکسها زمان، مکان یا صرفا سوژه ای را به سادگی نشان می دهند. اما عکسهای فاین آرت راوی عواطف و احساسات درونی عکاس از یک زمان، یا مکان خاص و یا حالات یک سوژه هستند.
اهمیت ایدهپردازی در عکسهای فاین آرت
عکاسی فاین آرت با اهداف کاربردی و یا موارد تجاری انجام نمی شود. به همین دلیل ایده های ذهنی و اجرای بصری آنها با توجه به اصول زیبایی شناسی بسیار مهم است. اهمیت ایدهپردازی در عکسهای فاین آرت آنجاست که باید تفکرات خود را گاها به شکلی مبهم و رازآلود به بیننده منتقل کنید.
با اینکه عکسهای فاین آرت همواره اصل زیبایی شناسی را به همراه دارند اما گاها ایده و فضای بعضی آثار خلق شده توسط هنرمندان ترسناک و وهم انگیز بنظر می رسد. در این آثار هنرمند صرفا برای دریافت پاسخ احساسی بیننده ایده هایی مغایر با اصول زیبایی شناختی انتخاب می کند. به همین دلیل لازم نیست عکسی هنری حتما و لزوما زیبا باشد تا در دسته بندی فاین آرت قرار گیرد.
در عکاسی فاین آرت ایده های خاص و خلاقانه که زاده ی ذهن عکاس است حرف اول را می زند. چرا که هنرمند باید ابتدا طرح و موضوعی را برای خلق اثر در نظر گرفته و سپس روند تولید و اجراء آن را پیاده سازی کند. پس از انتخاب ایده و در فرآیند ایدهپردازی می توان مفاهیم و دیدگاه های مورد نظر را با کمک تکنیک های عکاسی و نرم افزاری اجرا کرد.
عکسهای فاین آرت با چه روشهایی تهیه میشوند؟
همانطور که گفته شد عکس هنرهای زیبا دارای محتوا و بار عاطفی و احساسی است. میزان موفقیت در عکسهای فاین آرت در گرو واکنش و پاسخ احساسی بیننده است. از آنجایی که عکسها کاملا بصری هستند بهتر می توان بار احساسی را در آنها گنجاند. برای این منظور میتوان از روشها و ابزارهایی استفاده کرد.
عکسهای فاین آرت با روشها و تکنیک های مختلفی خلق می شوند. در عکاسی فاین آرت مهم لذت بیننده و به فکر فرو بردن او در مورد کشف ذهنیات عکاس است. قاعده و چهارچوبی برای خلق عکسهای فاین آرت وجود ندارد. گاهی این عکسها یک سوژه ی واقعی در فضای واقعی هستند، گاه سوژه های کارگردانی شده در فضایی صحنه پردازی شده هستند و گاهی این عکسها از ترکیب دو یا چند عکس با تکنیک فتومونتاژ خلق شده اند.
عکاسان مختلف فاین آرت آثار خود را با سبک و روشهای مختلفی خلق می کنند. بعضی از هنرمندان هم با روشهای خلاقانه عکسهایی سورئال خلق می کنند. باید بدانید در عکاسی فاین آرت تعهدی برای نشان دادن واقعیات وجود ندارد. عکسهای فاین آرت گاها فاصله زیادی با فضا و سوژه های رئال دارند.
خیلی مهم نیست از چه روشی برای تهیه عکسهای فاین آرت استفاده کنید. مهم سبک ویژه شما برای خلق آثاری زیباست که باعث برانگیختن احساسات بیننده شود. عکسهای فاین آرت معمولا در قالب مجموعه تهیه و ارائه می شوند، چرا که آثار پراکنده و تک عکس نمی توانند بیانگر افکار و استدالات هنرمند در مواجهه با موضوع یا موضوعاتی باشد.
بیشتر بخوانید: جامع ترین آموزش ترکیب بندی در عکاسی | قوانین و تکنیک ها
نقش تکنیک در تهیه عکسهای فاین آرت
یکی از ملزومات در عکاسی فاین آرت تسلط بر تکنیک های عکاسی و ویرایش عکس است. با استفاده از این تکنیک ها می توانید ایده های ذهنی خود را به شکل بصری به تصویر بکشید. نقش تکنیکهای عکاسی در تهیه عکسهای فاین آرت نقشی غیر قابل انکار است. با وجود اینکه این عکسها با تأکید بر عنصر خلاقیت ذهنی ایجاد میشوند. اما استفاده از تکنیکهای عکاسی و ویرایش و مونتاژ موجب خلق آثار متفاوت و سبک اختصاصی خواهد شد.
تکنیک های عکاسی کمک می کنند ایده های خود را متناسب با آنچه در ذهن پرورانده اید اجرا کنید. اینکه از چه تکنیکی می توانید برای چه مفهومی استفاده کنید قانونی نانوشته است. بهتر است همه چیز نوآورانه و زاده ی افکار شخصی و تبحر شما در اجرا باشد. در خلق عکسهای فاین آرت از تکنیک های ساده تا پیچیده عکاسی می توانید استفاده کنید. یک عکس فاین آرت می تواند نمایی از یک منظره در دو ساعت مختلف روز و شب باشد که با هم ادغام شده اند باشد. در حالت ساده هم می تواند عکسی از شبنم های موجود بروی برگی همراه با ویرایش خاص باشد.
بیشتر بخوانید: تکنیک های عکاسی – آموزش حرفه ای با شرح کامل
بخش دیگر از تکنیک ها مربوط به ویرایش و ترکیب عکسها است. بسیاری از عکسهای فاین آرت گذشته تا حال با استفاده از تکنیک های کلاژ عکسها یا فتومونتاژ تهیه شده اند. با استفاده از این تکنیک ها می توانید عکسهایی با فضای سورئال خلق کنید و استدال های خود را از یک موضوع به شکلی جذاب و تفکر برانگیز نشان دهید.
نکات مهم برای تهیه عکسهای فاین آرت
خلاق بودن یکی از مهمترین ویژگیها برای تهیه عکسهای فاین آرت است. عامل خلاقیت در کنار دیدگاه فردی عکاس باعث میشود مجموعه ای خاص از این عکسها خلق شود.
انتخاب موضوع هیجان برانگیز برای ایجاد ارتباط با بیننده یکی از نکات مهم برای خلق عکسهای فاین آرت است. موضوعات تکراری و ایده های کپی برداری شده کمکی به پیشرفت شما در عکاسی فاین آرت نمی کند.
برای خلق این عکسها بهتر است با روانشناسی عناصر و رنگها آشنا باشید. دانش شما در این زمینه کمک می کند بتوانید مفاهیم مورد نظر را با استفاده از عناصر و رنگها بهتر نمایش دهید.
تسلط بر تکنیک ها هم یکی دیگر از موارد مهم برای تهیه عکسهای فاین آرت است. برای تهیه مجموعه ای جذاب و تاثیرگذار از عکسهای فاین آرت باید در تکنیک های عکاسی و فتومونتاژ مسلط باشید.
نکته مهم آخر تهیه توضیحات و کپشن برای عکسهایتان است. مفاهیم بسیاری از عکسهای فاین آرت برای عموم بینندگان قابل درک نیست و لازم است هنرمند بتواند توضیحاتی از مفاهیم و ذهنیات خود برای هر عکس ارائه کند.
بیشتر بخوانید: رنگها در عکاسی – مفاهیم و کاربرد رنگها در عکاسی
اهمیت تسلط بر نرمافزارهای ویرایش عکس در عکاسی فاین آرت
یکی از نکات مهم در عکاسی فاین آرت، تسلط بر نرمافزارهای ویرایش عکس و یا ادیت این عکسها است. با کمک نرم افزارها هنرمندان می توانند عکسهای خود را متناسب با ذهنیات و اهداف خود ترکیب یا ویرایش کنند.
هنرمندان فاین آرت با استفاده از نرم افزارهای ویرایشی تغییرات کم تا بسیاری را بروی عکسهایشان ایجاد می کنند. دخل و تصرف در عناصر این عکسها با استفاده از نرم افزارهایی مثل فتوشاپ امری طبیعی بوده و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد. بسیاری از عکسهای فاین آرت که تا بحال دیده اید حاصل ادغام چند عکس توسط تکنیک های فتومونتاژ است.
با استفاده از این ابزارها عکاس سعی می کند عناصر عکس را آنگونه که در ذهن پرورانه چیدمان کند. گاهی هم فضاسازی عکسهای فاین آرت در واقعیت ممکن نیست. در این شرایط صحنه پردازی با استفاده از نرم افزارها ایجاد می شود. بسیاری اوقات خروجی عکسهای فاین آرت بسیار متفاوت از سوژه های عکاسی شده است.
غیر از این تکنیک ها، نرم افزارها کمک می کنند یک خروجی تمیز و شسته رفته از عکسهایتان تهیه کنید. خروجی عکاسی فاین آرت چه بصورت دیجیتال چه چاپ باشد لازم است از کیفیت بالایی برخوردار باشد.
سلام جناب رستگار… ضمن تشکر از زحماتی که کشیده اید و مقالات متنوع و جامعی که فراهم کرده اید. متاسفانه رفرنس یا مرجعی برای مقالات خودتان معرفی نکرده اید. حداقل کاری که می توانستید انجام دهید این مطلب است که در پایان مقالات ذکر می کردید: رفرنس اینترنت یا مرجع: مثلا فلان کتاب یا فلان مرجع….
متاسفانه بنده که با بعضی از دوستان در خصوص یادداشت های شما صحبت کردم. آن بزرگوارن نظرات دیگری داشتند. هرچند نظر شما نیز برای شما و علاقه مندانتان محترم است. بهتر نیست مقالات و یادداشت های شما شناسنامه ای داشته باشند؟
با احترام و سپاس
درود بر شما جناب خائف، نظر شما و دوستانتون هم که کم و بیش می شناسم برای من قابل احترام هست. سایت من یک دانشگاه یا مرجع علمی رسمی نیست که در مورد مطالبم به کسی پاسخگو باشم یا رفرنس معرفی کنم. بخش زیادی از مطالب سایت حاصل آموزش ها، تجربیات و مطالعاتم از کتاب و مقالات
داخلی و خارجی هست، بخشی از مطالب هم که خارج از تخصص من بوده توسط چند مترجم حرفه ای در حوزه عکاسی از رفرنس های مختلف خارجی تالیف شده تا از طرف گوگل تکراری تشخیص داده نشه. در مورد بعضی ژانرهای عکاسی و تعاریف و جزئیاتشون هنوز اختلافاتی بین عکاسان و مدرسان و نویسندگان این حوزه وجود داره و این موضوع رو من بارها تو آموزش ها و یادداشت های مختلف دیدم و لمس کردم.
با احترام و تشکر از توجه شما
رستگار
تفاوت عكاسى فاين ارت با عكاسى فتومونتاژ رو من متوجه نشدم، اگه ممكنه توضيح بدين
درود بر شما، توضیح کوتاه اینکه عکاسی فاین آرت یک سبک برای انتقال مفاهیم و تفکرات عکاس هست اما فتومونتاژ یک تکنیک تلفیقی از عکاسی و ویرایش و کلاژ نرم افزاری برای تولید عکسهای مختلف مثل فاین آرت، تبلیغاتی و غیره است.
آقاى رستگار عكسهاى اين صفحه متعلق به خودتون هست؟ ديدم امضاى خودتون پايين عكسهاست اما تابحال چنين كارهايى ازتون نديدم!
درود بر شما و توجهتون، بله یک مجموعه عکس فاین آرت و مینیمال دارم که غیر از سایتم جایی منتشر نکردم.
عكساى فاين آرت لزوما بايد مفهومى باشن؟
خیر الزامی نیست اما عکسهای مفهومی در هر ژانری تاثیرگذاری بیشتری روی بیننده دارن