تکنیک های عکاسی – آموزش حرفه ای با شرح کامل

تکنیک های عکاسی متعددی تا به امروز به دنیای هنر عکاسی معرفی شده که هر کدام سوژه و شرایط ویژه خود را دارد. در این مطلب سعی کرده ام تکنیک های مختلف عکاسی را با شرح کامل معرفی و آموزش بدهم.

عکاسی هم مثل خیلی از هنرها تکنیک هایی برای نشان دادن خلاقیت دارد.
این تکنیک ها که با استفاده از مهارت عکاسی انجام می شود خلاقیت، ذوق و تبحر عکاس را نشان می دهد.

 

عکاس هوشمند و حرفه ای به خوبی می داند در چه شرایطی از کدام تکنیک برای تولید یک عکس جذاب باید استفاده کرد.

 

گاهی اوقات با روشهای معمول نمی توانید بعضی اتفاقات را در قالب یک عکس نشان دهید.
اینجاست که تکنیک به کمک شما می آید و با انتخاب درست سوژه، اتفاقات جاری را در عکستان نمایش می دهید.

 

بسیاری از سایت ها و رفرنس ها تکنیک ها و جلوه های ویژه ی نرم افزاری را بعنوان تکنیک عکاسی معرفی کرده اند.
اما تکنیک عکاسی بر پایه ساخت عکس با روشهای خلاق توسط دوربین و مکمل آن بخش ویرایش است.

 

تکنیک های عکاسی

تا به امروز تکنیک های مختلفی در عکاسی معرفی شده که با استفاده از هر کدام می توانید عکسی خاص تهیه کنید. این تکنیک ها شامل:

• تکنیک عکاسی اچ دی آر
• تکنیک پانوراما
• تکنیک نوردهی طولانی (لانگ اکسپوژر)
• تکنیک هایپرفوکال
• تکنیک پنینگ
• تکنیک سیلوئیت یا ضدنور

 

حالا که با عناوین تکنیک های عکاسی آشنا شدید به شرح و آموزش تئوری هر کدام می پردازیم.

 

تکنیک  HDR اچ دی آر در عکاسی

HDR در عکاسی مخفف عبارت High Dynamic Range است. اکثر دوربین های دیجیتال توانایی تعادل سازی بین نقاط بسیار نورانی در مقابل سایه های شدید بعضی صحنه ها را ندارند.

 

در این شرایط دوربین ها نقاط نورانی عکس را گاها اوراکسپوژ و یا سایه ها را آندراکسپوژ ثبت می کنند.
این ضعف دوربین ها عکسی با نور نامتعادل و جزئیات کم نصیبتان می کند.

 

البته اگر بر نورسنجی عکس کاملا مسلط باشید عکس قابل قبول تری می گیرید.
اما اگر تسلط کافی ندارید تکنیک اچ دی آر کمک می کند عکسی حرفه ای بگیرید.

 

 

تکنیک اچ دی آر کمک می کند نورهای شدید فضای عکس شما نرمال و کنترل شده ثبت شود. از طرف دیگر سایه های بسیار تاریک و پرکنتراست ریکاوری شده و جزئیات بیشتری داشته باشد.

 

عکسهای اچ دی آر چطور نور و سایه ها را ریکاوری می کنند؟

تکنیک اچ دی آر بوسیله چند عکس با تنظیمات نورسنجی مختلف از یک کادر تهیه می شود.
تعداد عکسهای اچ دی آر معمولا بین ۳ تا ۵ عکس است. اما هر چه فضای عکس شما پرکنتراست تر باشد بهترست عکسهای بیشتری برای ساخت عکس اچ دی آر تهیه کنید.

 

تعداد عکسهای بیشتر باعث می شود با ادیت سبک تری عکس اچ دی آر خود را بسازید.
اگر در فضاهای پرکنتراست تعداد کمی عکس گرفته باشید مراحل ادیت عکستان سخت می شود.
گاهی اوقات هم برای ریکاوری نقاط روشن و تاریک مجبورید بیش از حد نرمال ادیت کنید که باعث تخریب عکس می شود.

 

این عکسها شامل نورهایی با چنداستاپ تیره تر از نرمال، نرمال و چنداستاپ روشنتر ثبت می شوند.
عکسهای تیره بخش های بسیار روشن را ریکاوری می کنند و عکسهای روشن جزئیات بخشهای بسیار تیره را نمایان می کند.

 

 چطور عکس اچ دی آر بگیریم؟

اچ دی آر HDR یکی از تکنیک های عکاسی پرکاربرد است که در شرایط نوری نامناسب که نور و سایه های شدید وجود دارد چاره ساز است.
اما چطور باید از این تکنیک استفاده کنیم موضوع ادامه ی این مطلب است.

 

برای تهیه عکسهای اچ دی آر باید به نکات مهم زیر توجه کنید.

• حتما از سه پایه استفاده کنید.
• فاصله کانونی یکسان برای تمام عکسها در نظر بگیرید.
• تمام عکسها از یک نقطه ی فوکوس تبعیت کنند.
• دیافراگم ثابت برای تمام عکسها انتخاب کنید.
• حتما از فرمت خام برای عکاسی استفاده کنید.
• از سرعت شاتر برای تنظیم نورسنج استفاده کنید.

 

سه پایه ابزاری مهم و کاربردی برای ثبت عکسهای اچ دی آر است.
لرزش یکی از عکسهای تشکیل دهنده ی عکس اچ ای آر باعث تار شدن عکس خروجی می شود. پس غیر از استفاده از سه پایه دقت کنید این تکنیک مناسب عکاسی از سوژه و یا فضاهای متحرک نیست.

 

 

مراحل ساخت عکسهای اچ دی آر

دوربین را بروی سه پایه ثابت کنید، کادر بندی لازم را انجام داده و دیافراگم ثابتی برای عکسها انتخاب کنید.

 

در مرحله ی بعد باید تنظیمات نورسنجی را انجام دهید.
اگر دوربین شما امکان AEB یا اتو برکتینگ دارد کار ساده تری خواهید داشت. دوربین را بروی حالت اتو برکتینگ قرار داده و تنظیمات نورسنجی را نسبت به شرایط نور محیط تنظیم کنید.

 

با انتخاب گزینه اتوبرکتینگ ۳ نقطه بروی نوار نورسنج دوربین مشخص می شود.
باید سعی کنید نقطه ی وسط را در محدوده ی تعادل نوری قرار دهید. ۲ نقطه ی دیگر چند استاپ کمتر و چند استاپ بیشتر از نرمال قرار می گیرند.

 

دقت کنید دیافراگم تمام عکسها باید عددی ثابت باشد.
بهترین گزینه برای انتخاب دیافراگم اعداد ۹ تا ۱۳ است که شارپنس مناسبی در بیشتر لنزها دارد. دقت کنید برای تنظیم نورسنج فقط باید سرعت شاتر را تغییر دهید.

 

اما اگر دوربین شما امکان اتوبرکتینگ نداشت باید با استفاده از سرعت شاترهای مختلف چند عکس با اختلاف نوری متفاوت بگیرید.

 

مرحله ی پایانی ادغام عکسهای تهیه شده توسط نرم افزارهای ویرایش عکس است.
این مرحله را بوسیله نرم افزارهای مختلفی می توانید انجام دهید. فتوشاپ، لایتروم، ادوب کمرا را بهترین گزینه ها برای ادغام و ویرایش عکسهای اچ دی آر هستند.

 

مراحل ترکیب عکسها بوسیله این نرم افزارها بصورت اتوماتیک انجام می شود.
اما پس از ساخت عکس نهایی باید ویرایش های لازم مثل تنظیم نور، اشباع رنگ، کنتراست و غیره انجام شود.

 

تکنیک عکاسی پانوراما

پانوراما یکی از تکنیک های عکاسی با زاویه بسیار باز است. لنزهای واید زیادی وجود دارد که به شما اجازه می دهد عکسهای بسیار واید بگیرید.

 

اما عکاسی پانوراما تکنیکی ست که بوسیله آن می توانید وسعت بیشتری از فضای مد نظرتان را در عکس بگنجانید.
عکسهایی فراتر از زاویه ۱۸۰ درجه که لنزهای اولترا واید هم قادر به ثبت آنها نیستند.

 

پانوراما تکنیکی ست که باعث می شود میدان دید وسیع تری را به بیننده نشان دهید.
این تکنیک بیشترین کاربرد را در عکاسی منظره دارد و از روشهای محبوب بین عکاسان لنداسکیپ است.

 

---

بیشتر بخوانید: هر آنچه از عکاسی لنداسکیپ باید بدانید (بخش اول)

---

 

 

عکس پانوراما شامل چندین عکس متوالی از یک منظره هست که توسط نرم افزارهای کامپیوتری به هم متصل شده و یک عکس واحد را  با رزولوشن بالا تشکیل داده است.

 

ساخت عکس پانوراما

برای تهیه عکس پانوراما به یک سه پایه عکاسی و هدبال پانوراما نیاز دارید.
اما نگران نباشید با استفاده از هدبال های معمولی هم می توانید عکس پانوراما تهیه کنید.

 

تفاوت این دو هدبال هنگام ادیت عکسها مشخص می شود.
وقتی از هدبال معمولی استفاده کنید دوربین حول محور سه پایه می چرخد اما با هدبال پانوراما دوربین حول محور خود چرخش دارد.

 

استفاده از هدبال معمولی باعث می شود افق تمام عکسهای متوالی طراز نباشد.
این طراز نبودن افق گاهی مشکل ساز شده و نرم افزار نمی تواند توالی عکسها را تشخیص دهد.

 

مراحل ساخت عکس پانوراما

ابتدا دوربین را به حالت عمودی بروی سه قرار داده و کادربندی کنید. بعد از انتخاب ترکیب بندی هدبال را فیکس کنید و فقط امکان چرخش افقی را آزاد بگذارید.

 

ترکیب بندی عکس نهایی برگرفته از ترکیب عکس اول خواهد بود.
یعنی اگر قانون یک سوم را در عکس اول رعایت کنید عکسهای بعدی هم به همین ترتیب ثبت شده و خروجی تان یک عکس پانوراما با ترکیب بندی یک سوم خواهد بود.

 

بعد از انتخاب کادر و ترکیب باید نورسنجی کنید.برای ثبت جزئیات بیشتر باید از دیافراگم های بسته استفاده کنید.

 

پس از نورسنجی در نقطه ای مناسب فوکوس کنید و برای جلوگیری از تغییر حلقه فوکوس آنرا در حالت دستی قرار دهید.

 

حالا باید از سمت راست یا چپ منظره ی مورد نظر اقدام به عکاسی کنید.
بعد از ثبت عکس اول هدبال و دوربین را باندازه ای در جهت افقی بچرخانید که ۱۰ درصد از عکس قبل را در کادر جدید داشته باشید.
این یعنی اُورلب کردن عکسها که برای ساخت عکس پانوراما الزامی است.

 

باقی عکسها را به همین روش ادامه دهید تا به انتهای کادر موردنظر برسید.
تعداد عکسها بستگی به وسعت منظره ی مقابل و ترکیب نهایی مدنظر شما دارد. گاهی اوقات با ۴ یا ۵ شات کل فضای مورد نظر پوشش داده می شود و گاهی لازمست ۱۵ یا ۲۰ شات بگیرید.

 

بعد از تهیه عکسها با استفاده از نرم افزارهای ویرایش عکس می توانید عکسی واحد و بسیار واید تهیه کنید.
کافیست از امکانات ساخت عکس پانوراما در یکی از نرم افزارهای فتوشاپ، لایتروم، کمرا را و یا فتومتیکس استفاده کنید.
عکسها را به نرم افزار معرفی کنید و تنظیمات لازم را برای خروجی انجام دهید. پس از ساخت عکس نهایی لازم است ویرایش و اصلاحات معمول را انجام دهید.

 

تکنیک نوردهی طولانی در عکاسی (لانگ اکسپوژر)

 

تکنیک لانگ اکسپوژر یا نوردهی طولانی یکی از روشهای خلاق عکاسی از سوژه های متحرک است.
این تکنیک کمک می کند اتفاقات جاری در صحنه ی عکاسی را ملموس تر نشان دهید.

 

 

تکنیک نوردهی طولانی کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه به بعضی از آنها اشاره کرده ام

• عکاسی از ستاره ها و کهکشان در شب
• ثبت حرکت ابرها در آسمان
• ابریشمی کردن حرکت آب در مسیر رودخانه و آبشار
• عکاسی از فضاهای کم نور و تاریک
• عکاسی از خطوط نور اتومبیل ها در شب
• نقاشی با نور
• تخت کردن سطح آب دریا و دریاچه ها

 

---

بیشتر بخوانید: آموزش عکاسی از آبشار و رودخانه | حرفه ای عکس بگیرید

---

 

این موارد تنها بخشی از موارد پرکاربرد تکنیک لانگ اکسپوژ هست.
تکنیک لانگ اکسپوژر گاهی برای ایجاد خلاقیت به کار گرفته می شود و گاهی لازمه ی عکاسی در شرایط کم نور است. مثلا اگر قصد عکاسی از کهکشان و ستاره ها را داشته باشید فقط با استفاده از نوردهی طولانی اینکار ممکن خواهد بود.

 

یا اگر قصد دارید حرکت آب در مسیر رودخانه یا آبشار را ابریشمی و نرم نشان دهید بهتر است نوردهی طولانی داشته باشید. در شهرها و حتی طبیعت سوژه های متحرک زیادی وجود دارد که با استفاده از نوردهی طولانی می توانید عکسهای جذاب و متفاوتی خلق کنید.

 

زمان نوردهی این سبک عکسها بستگی به سرعت حرکت سوژه و ایده های شما دارد.
مثلا برای نشان دادن حرکت آهسته ابرها به نوردهی طولانی تری (مثلا ۲۰ تا ۳۰ ثانیه) نیاز دارید.
و برعکس برای عکاسی از حرکت پرسرعت آب در رودخانه به زمان نوردهی کوتاهتر(بین ۶ تا ۱۵ ثانیه) نیاز هست.

 

 

چطور عکسهای لانگ اکسپوژر بگیریم؟

لازمه ی عکاسی با استفاده از تکنیک نوردهی طولانی بدون حرکت نگه داشتن دوربین است.
باید سه پایه ی محکم در اختیار داشته باشید تا از کوچکترین لرزش طی نوردهی جلوگیری کنید.

 

برای جلوگیری از لرزش ناخواسته ی فشردن دکمه شاتر از ریموت دوربین استفاده کنید. اگر هم ریموت دوربین ندارید از تایمر دوربین استفاده کنید. مورد دیگری که ممکن است باعث لرزش دوربین شود حرکت آینه دوربین هنگام ثبت عکس است. برای جلوگیری از این اتفاق از منوی دوربین گزینه Mirror lockup را فعال کنید.

 

ابتدا دوربین را بروی سه پایه قرار داده و ترکیب مورد نظر را انتخاب کنید.
سپس دوربین و سه پایه را محکم در جای خود فیکس کنید. بعد از این مرحله مود دوربین را بروی اولویت سرعت شاتر قرار دهید.

 

در مرحله ی بعد نسبت به حرکت سریع یا آرام سوژه سرعت شاتر مناسب را انتخاب کنید.
بی شک یک یا دو شاتِ تست برای رسیدن به سرعت مناسب باید بگیرید.

 

همانطور که گفتم مدت زمان نوردهی سوژه های مختلف متفاوت است.

 

سرعت شاتر مناسب برای عکاسی از بعضی سوژه ها

• عکاسی از حرکت ابرها بسته به سرعت باد، ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نوردهی
• عکاسی از حرکت آب در مسیر رودخانه و آبشار بسته به سرعت حرکت، ۶ تا ۱۵ ثانیه
• عکاسی از نور اتومبیل ها در شب بسته به سرعت اتومبیل ها، ۲۰ تا ۳۰ ثانیه
• عکاسی از ستاره ها و کهکشان بسته به فاصله ی کانونی لنز، ۲۰ تا ۳۰ ثانیه
• عکاسی از ساحل دریا و دریاچه ها، ۱۵ تا ۳۰ ثانیه

پیشنهادات بالا صرفا عکاسی از سوژه های متداولی است که بارها دیده ایم.
اما با استفاده از این تکنیک عکسهای خلاق دیگری هم می توانید خلق کنید. یکی از این روشهای خلاق، نقاشی با نور در محیط های تاریک است. نوردهی طولانی عکس در فضای کم نور و حرکت دادن یک منبع نور باعث ایجاد خطوط نورانی می شود که به نقاشی با نور معروف است.

 

 

گاهی اوقات برای عکاسی لانگ اکسپوژر در روز لازم است از فیلترهای کاهنده ی نور (فیلترND ) استفاده کنید.
مثلا برای عکاسی از حرکت ابرها در روز لازم است از فیلترهای ND 1000  یا حتی ۲۰۰۰ استفاده کنید.

 

---

بیشتر بخوانید: بهترین فیلترها در عکاسی منظره

---

تکنیک هایپرفوکال در عکاسی

هایپرفوکال یا فاصله ابرکانونی تکنیکی برای افزایش عمق میدان عکسها است. شارپ بودن پیش زمینه تا بی نهایت عکس چالشی است که با استفاده از این تکنیک می توان به بهترین نتیجه رسید.

 

خیلی از دوستان عکاس انتخاب دیافراگم بسته مثل F22 را برای رسیدن به وضوح بیشتر انتخاب می کنند.
این میزان دیافراگم مشکلاتی همچون پراش نور را بهمراه دارد که برعکس باعث افت شارپنس و کنتراست می شود.

 

بعضی از دوستان هم از روش فوکوس استکینگ استفاده می کنند. این روش هم مشکلاتِ تنظیم و ادغام چند عکس را بوسیله ی نرم افزارها به همراه دارد.

 

 

هایپرفوکال بهترین روش برای رسیدن به وضوح و شارپنس در تمام نقاط عکس است.
هایپر فوکال در حقیقت فاصله ای است که فوکوس در آن فاصله بیشترین عمق میدان را ایجاد می کند.
تکنیک هایپرفوکال باعث می شود از نزدیکترین نقاط فورگراند تا بی نهایت عکس وضوح و شارپنس مناسب داشته باشد.

 

فاصله هایپر فوکال تابع متغیرهایی مثل دوربین، فاصله کانونی لنز و میزان گشودگی دیافراگم است. پیچیدگی محاسبه فاصله هایپر فوکال باعث شده بسیاری از عکاسان از این روش استفاده نکنند.

 

اما اپلیکیشن های مختلفی براحتی این فاصله را برای شما محاسبه می کنند. فقط کافیست متغیرهای ذکر شده را در فیلدهای این نرم افزارها وارد کنید.

 

مثال:  دوربین فول فریم کانن ۵D ، فاصله کانونی ۱۶mm و دیافراگم ۱۱ فاصله هایپر فوکالی برابر ۷۷cm است. یعنی اگر بروی نقطه ای در فاصله ۷۷ سانتی متری فوکوس کنید از پیش زمینه تا بی نهایت را در وضوح کامل خواهید داشت.

 

تکنیک پنینگ در عکاسی

پنینگ یکی از تکنیک های عکاسی از سوژه های متحرک است که جلوه ی پویایی به عکسها می دهد.
اگر با سرعت شاتر آشنایی کافی داشته باشید خوب می دانید این فاکتور چه تاثیری بروی سوژه های متحرک دارد.

 

با انتخاب سرعت شاتر پایین سوژه ها محو می شوند و با افزایش سرعت سوژه ها در لحظه منجمد ثبت می شوند. اما با تکنیک پنینگ قصد نداریم سوژه ها را محو ثبت کنیم.

 

تکنیک پنینگ باعث می شود سوژه ی متحرک درعکس واضح ثبت شده و محیط پیرامون سوژه محو و موشن باشد. حالا ببینیم چطور پنینگ این اتفاق را رقم می زند.

 

برای مثال فرض کنید در پیست رالی اتومبیل هستید و قصد دارید عکسی از یکی از اتومبیل های مسابقه با تکنیک پنینگ بگیرید.
مثل عکسی که من در پیست کارتینگ تهران گرفتم. در این عکس به دلیل سرعت بالای ماشین ها من از سرعت ۱۲۵/۱ استفاده کردم.

 

 

چطور یک عکس پنینگ بگیریم؟

ابتدا باید در نقطه ای قرار بگیرید که سوژه از سمت راست یا چپ شما وارد کادر شده و از سمت مخالف از کادرتان خارج شود. پس از این مرحله دوربین را در حالت اولویت شاتر قرار دهید.

 

انتخاب سرعت شاتر منوط به سرعت سوژه ی شما است.
برای شروع می توانید از ۶۰/۱ ثانیه شروع کنید. بعد از این مرحله باید دوربین را در حالت فوکوس سوژه ی متحرک قرار دهید که در دوربین های مختلف متفاوت است.

 

حالا با ورود سوژه به کادر باید فوکوس کنید و با دوربین سوژه را دنبال کنید.
همزمان با دنبال کردن سوژه و هنگامی که در نقطه ی مناسب از کادر قرار گرفت دکمه شاتر را فشار دهید.

 

دقت کنید دوربین غیر از حرکت افقی در جهت تعقیب سوژه حرکت دیگری نداشته باشد.
برای اینکار هم از سه پایه می توانید استفاده کنید و هم دوربین را بروی دستها نگه دارید.
اگر بروی دست عکاسی می کنید آرنج ها را محکم به بدنتان بچسبانید تا کمترین لرزش ایجاد شود.

 

تکنیک سیلوئت در عکاسی

 

ضدنور یا سیلوئت یکی از تکنیک های عکاسی است که در آن منبع نور قوی در پشت سوژه قرار می گیرد.
قرارگیری سوژه بین دوربین و منبع نور باعث می شود تنها سایه ای از سوژه در عکس دیده شود.

 

هر چه منبع نور قوی تر باشد سایه سوژه پرکنتراست تر و با جزئیات کمتری ثبت می شود.
برای عکاسی سیلوئت باید مهارت لازم در نورسنجی داشته باشید.
نورسنجی در عکاسی سیلوئت بر اساس شدت منبع نور انجام می شود. یعنی اگر منبع نور شما خورشید باشد نورسنج دوربین را باید بر اساس نور آن تنظیم کنید.

 

 

بهترین موقعیت برای ثبت عکسهای ضدنور استفاده از نور خورشید بعنوان منبع نور است. اِلمانهای موجود در طبیعت سوژه های خاصی برای عکسهای ضدنور هستند.

 

سوژه هایی مثل انسان، درخت ها و یا حیوانات گزینه های خوبی برای ثبت عکسهای سیلوئت در طبیعت هستند.
هر چه سوژه شما فرم و اشکال مشخص تری داشته باشد عکس سیلوئت جالب تر و قابل درک خواهد بود.

 

عوامل مهم در عکسهای ضدنور:

• انتخاب سوژه قوی با فرم های قابل تشخیص
• نورسنجی دقیق و متناسب با نور محیط
• انتخاب ترکیب بندی ساده و جذاب
• فوکوس دقیق بروی سوژه
• حذف عناصر اضافه از کادر

اگر به موارد ذکر شده برای عکاسی سیلوئت دقت کنید مطمئنا موفق می شوید عکسهای ضدنور جذابی خلق کنید.

 

---

کلام آخر

تکنیک های عکاسی روشهایی برای خلق عکسهای متفاوت و تاثیرگذار است. اگر در اجرای این تکنیک ها موفق عمل کنید مطمئنا عکسهایی حرفه ای و جذاب ارائه می دهید. تسلط بر اجراء صحیح این تکنیک ها تبحر و خلاقیت شما در عکاسی را نشان می دهد.

---