عکاسی انتزاعی سبکی از عکسبرداری برای به تصویرکشیدن متفاوت جزئی از کل یک سوژه است. در عکاسی آبستره Abstract Photography شاهد تصویرنمایی خاص از یک سوژه هستیم که بیننده را برای درک سوژه به فکر فرو می برد.
عکسهای انتزاعی بخشی خاص از یک سوژه را نشان می دهند که با یک نگاه نمی توان آن را درک کرد، اما کنجکاوی بیننده را برای تشخیص اصل سوژه به چالش می کشد. در این مطلب از استودیو مانی به نکات مهم برای خلق عکسهای انتزاعی میپردازیم اگر به این موضوع علاقمند هستید تا پایان همراه ما باشید.
مفهوم انتزاع چیست؟
معنای انتزاع یا آبستره یعنی جدا کردن بخشی از یک کل و نمایش آن بعنوان جزئی از یک کلیت است. انتزاع یعنی خلاصه کردن و کاهش بار محتوایی یک موضوع. در یک مثال انتزاعی میتوان به همه چیزهای گرد صفت دایره را اطلاق کرد. انتزاع در هنرهای مختلف تجلی پیدا کرده و عکاسی نیز از این قاعده مستثنی نمانده.
عکاسی آبستره چیست؟
عکاسی انتزاعی یا آبستره در حقیقت ثبت عکسهای رازآلود است که با ترکیب بندی ویژه بخش کوچک و جالبی از کل یک سوژه را نشان می دهد. عکسهای آبستره در حقیقت بخشی از سوژه های معمول و گاها پیش پا افتاده هستند که به شکلی متفاوت و خلاقانه به تصویر کشیده شده اند.
سوژه های عکاسی آبستره بیش از هر چیز به فرم، رنگ و منحنیهای سوژه تأکید می کند. به این ترتیب می توان با استفاده از عکاسی آبستره عکسهای بسیار خاص و تأثیرگذاری را خلق کرد. عکاسی انتزاعی با حذف برخی از صفات سوژه روی ویژگیهای مهمتر آن تمرکز می کند. در عکاسی انتزاعی با انتخاب زاویه و ترکیبی ویژه بخشی مختصر از یک سوژه بزرگتر یا وسیع تر را به شکلی متفاوت نمایش می دهیم.
خلق عکسهای انتزاعی به معنای بازی با عناصر بصری برای ایجاد تصاویری است که ممکن است فوراً قابل تشخیص نباشند. گاهی اوقات، گرفتن یک عکس انتزاعی بهترین راه برای انتقال احساسات هنرمند است.
عکسهای انتزاعی چالشی برای ذهن بیننده
در عکسهای انتزاعی بیننده شاهد تصویری غیر معمول و متفاوت از یک سوژه است. بنابراین باید گفت عکاسی آبستره شیوه ای از خلق عکسها است که در آن هیچ سوژه خاصی به تصویر کشیده نمیشود. در این سبک با استفاده از مفاهیم پایهای چون رنگ، فرم، منحنیها و اشکال هندسی تلاش میشود با بیننده ارتباط برقرار شود.
عکسهای آبستره گاها ذهن مخاطب را برای درک سوژه به چالش می کشند. انتزاع در عکسها باعث می شود بخشی از یک سوژه معمول طوری به نمایش در آید که برای بیننده به شکل معمایی بصری باشد. کشف این معما باعث تامل بیشتر بیننده می شود. عکاس باید برای خلق چنین عکسهایی از زاویه دید و نگاه هوشمندانه استفاده کند تا بتواند با حفظ جذابیت بصری عکس، تصورات و ذهنیات بیننده را به چالش بکشد. برای این منظور باید تمرین خلاصه سازی سوژه ها را در شرایط مختلف انجام دهید. باید بتوانید فرمی مختصر شده و متفاوت از سوژه های اطرافتان را تصویر سازی کنید.
عکسهای انتزاعی بر خطوط و منحنی ها، رنگ ها، بافت ها، فرم های هندسی و رابطه و تعامل آنها با یکدیگر تأکید می کنند. بنابراین، ساختار درونی و فرم ذاتی یک عکس انتزاعی بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید: تکنیک های عکاسی – آموزش حرفه ای با شرح کامل
برای عکاسی انتزاعی از چه لنزهایی میتوان استفاده کرد؟
بسیاری تصور میکنند که برای خلق تصاویر انتزاعی باید از لنزهای ماکرو استفاده کنند. اما باید بدانید با فواصل کانونی نرمال تا تله هر لنزی میتوانید عکسهای انتزاعی خلق کنید. البته این موضوع به فاصله شما تا سوژه هم بستگی خواهد داشت. اما بدترین انتخاب برای تهیه عکسهای آبستره فواصل کانونی بسیار کوتاه لنزهای واید است. با فاصله کانونی واید که بخش عریضی از یک سوژه را نمایش می دهد کمتر موفق می شوید جزئی از یک سوژه را بعنوان انتزاع نشان دهید.
در صورتی که قصد دارید عکسهای انتزاعی از مناظر طبیعت تهیه کنید بهترین انتخاب لنز تله زوم است. لنز تله کمک می کند از سوژه هایی مثل بافت و فرم ها در کویر عکسهای آبستره جذابی ثبت کنید. به این ترتیب میتوانید روی جزئیات فرم و بافت ها بیشتر تمرکز داشته باشید. استفاده از این لنز و تمرکز روی جزئیات جذابیت عکاسی انتزاعی را بیشتر میسازد.
بیشتر بخوانید: لنزهای عکاسی و کاربرد آنها در شاخه های مختلف عکاسی
البته لنزهای ماکرو هم گزینه بسیار مناسبی برای تهیه عکسهای آبستره هستند. با استفاده از لنزهای ماکرو عکسهای انتزاعی خارق العاده ای از سوژه های متوسط تا کوچک می توان خلق کرد. عکسهایی که بخشی از یک سوژه کوچک مثل یک برگ را به شکلی اعجاب آور به نمایش در می آورد.
از چه سوژههایی میتوان عکسهای انتزاعی خلق کرد؟
عکسهای انتزاعی را تقریباً از هر سوژه ای که فرم، بافت و اشکال قابل درک داشته باشد می توان تهیه کرد. بافت اندام حیوانات، فرم و رنگ اشیاء و حتی ساخته های انسان، گیاهان، مناظر طبیعی و… از جمله سوژههای مناسب برای عکاسی انتزاعی محسوب میشوند. همه چیز به نگاه و خلاقیت شما در پرداختن به سوژه های موجود دارد.
بیشتر بخوانید: عکاسی طبیعت – نکات مهم برای عکاسی حرفه ای در طبیعت
در صورتی که از ابزارهایتان درست استفاده کنید و نگاه خلاقانهای داشته باشید تقریباً میتوان از هر موضوع قابل توجهی سوژهای برای عکاسی انتزاعی خلق کرد. بافت و فرم های مختلف موجود در طبیعت، فرم و طرح های معماری و کلی سوژه که در زندگی روزمره با آنها سروکار داریم میتوانند سوژه های خوبی برای ثبت عکسهای آبستره خلاقانه باشند.
عکاسی انتزاعی در طبیعت
طبیعت یکی از فضاهای بسیار عالی برای خلق عکسهای انتزاعی است. فضای متنوع طبیعت به دلیل وجود عناصر مختلف پتانسیل بالایی برای ثبت عکسهای آبستره دارد. وقتی در طبیعت حضور دارید کافیست به اطراف خود نگاه متفاوتی داشته باشید. بی شک سوژه هایی می بینید برای خلاصه سازی و خلق یک جز از کل یک عنصر.
بیشتر بخوانید: لحظه قطعی در عکاسی – چطور عکسهای لحظه قطعی بگیریم؟
مجموعه قطرات شبنم صبحگاهی بروی علف های یک مزرعه سوژه ای جذاب برای تهیه عکس انتزاعی خواهد بود. کویر هم از موقعیت های عالی برای ثبت عکسهای انتزاعی است. فرم ها و بافت های بیشماری در کویر می بینید که با استفاده از یک لنز زوم و انتخاب زمان طلایی می توانید عکسهای آبستره خارق العاده ای خلق کنید.
سوژه ها حتی اگر از شما فاصله زیادی داشته باشند می توانید با یک لنز تله بیننده را سوپرایز کنید. برای مثال درختان کاج متراکم را بروی کوه ها اطراف جاده تصور کنید. با یک لنز تله و سه پایه موفق به ثبت عکسهای جذاب انتزاعی خواهید بود.
بیشتر بخوانید: نقطه دید در عکاسی – نکات حرفه ای در ایجاد نقطه دید اختصاصی
۱۰ نکته کلیدی در عکاسی انتزاعی
- در استفاده از ترکیب بندی متفاوت خلاق باشید.
- از اشکال هندسی قوی در انتخاب سوژه استفاده کنید.
- بر بافت های تکرار شونده تأکید کنید.
- بروی رنگهای متفاوت یک سوژه تمرکز کنید.
- سایه ها و عمق را مورد توجه قرار دهید.
- از نورهای سخت استفاده کنید.
- بازتاب اجسام را موضوع عکس قرار دهید.
- از فرم های سوژه برای خلق انتزاع استفاده کنید.
- خطوط و منحنی ها مورد توجه قرار دهید.
- با سرعت شاتر پایین و حرکت دوربین عکسهای متفاوت خلق کنید.
بیشتر بخوانید: عکاسی اچ دی آر – آموزش صفر تا صد عکاسی HDR
عکاسی انتزاعی به سبک امپرسیونیسم (Impressionism)
عکاسی انتزاعی یعنی دیدن و به تصویر کشیدن سوژه ها به شکلی متفاوت؛ جایی که سوژهها دیگر فقط «چیزهایی برای ثبت شدن» نیستند، بلکه بهانهای برای به چالش کشیدن افکار بیننده در مورد آنچه می بینند میشوند. در این سبک، مهم نیست دقیقاً از چه چیزی عکس میگیرید، بلکه مهم این است چگونه حس درونتان را به تصویر میکشید.
امپرسیونیسم سبکی در عکاسی است که به شما اجازه میدهد احساسات، هیجان یا حتی اضطراب خود را در قالب خطوط، رنگهای کشیده شده و انتزاعی نشان دهید. نتیجهی کار، تصاویری است که بیشتر شبیه رؤیا هستند تا واقعیت — عکسهایی رازآلود که بیننده را وادار میکنند بپرسد: «این تصویر از چه ساخته شده؟ یا شاید… از چه حسی؟»
نحوه خلق عکسهای انتزاعی امپرسیونیسم
یکی از جذابترین راهها برای خلق عکسهای انتزاعی رازآلود، استفاده از سرعت شاتر پایین و حرکت دادن دوربین هنگام عکاسی است. وقتی شاتر باز میماند و دوربین را نرم، کنترلشده و آگاهانه حرکت میدهیم، فرمها در هم میپیچند و رنگها در مسیر حرکت، به هالههایی از حس و انرژی تبدیل میشوند. نتیجه، تصویری است که بیش از آنکه سوژه را نشان دهد، انتزاعی از عناصر در حال حرکت را نمایش می دهد.
مهم نیست سوژه ی شما چه باشد، کافیست کادری ساده از سوژه یا سوژه هایی قابل درک انتخاب کنید. برای رسیدن به بهترین نتیجه، با جهتها و ریتمهای مختلف حرکت دوربین بازی کنید. حرکت عمودی درختان را به خطوطی نرم تبدیل میکند، و حرکت افقی در منظرهها حس سکون و جریان را در هم میآمیزد.
فاکتورهای مهم در خلق عکسهای انتزاعی
همانطور که گفتم عکاسی انتزاعی بیش از هر چیز به خلاقیت عکاس نیاز دارد. بنابراین قوانین سخت عکاسی جایگاه چندانی در این سبک عکاسی نخواهند داشت. رعایت چند نکته ساده به شما کمک میکند تا در عکاسی آبستره موفق عمل کرده و عمق و جاذبه کافی برای عکسهای خود خلق کنید. رعایت این نکات و توجه به این عناصر کمک میکند تا عکاسی انتزاعی شما معنی و مفهوم مشخصی داشته باشد و قابل درکتر به نظر برسد. این فاکتورها عبارتند از:
بیشتر بخوانید: فایل خام عکس چیست؟ فرمت RAW چه نقشی در عکاسی حرفهای دارد؟
سادهسازی سوژه ها برای خلق عکسهای آبستره
اگرچه در نگاه اول عکسهای انتزاعی مبهم و پیچیده به نظر میرسند. اما اگر به دنبال مفهوم انتزاع در عکس باشید، با المانهای مزاحمی روبرو می شوید که باعث از بین رفتن تمرکز بیننده روی سوژه اصلی میشوند. این المانها هیچ نقش خاصی در برانگیختن احساسات بیننده ندارند و بیشتر باعث سردرگمی هستند. بنابراین حذف این عناصر کمک میکنند تا عکس ساده تر شده و راحتتر قابل تفسیر باشد. بنابراین سادهسازی سوژه اولین کاری است که باید در عکاسی انتزاعی انجام دهید. اصلا بدون ساده سازی عکسهای انتزاعی مفهوم پیدا نمی کنند. همواره باید سعی کنید بخشی جذاب و خاص از یک سوژه را به نمایش درآورید و عناصر غیر ضروری در کنار آن را حذف کنید.
بیشتر بخوانید: عکاسی مینیمال – چطور عکسهای مینیمال حرفه ای بگیریم؟
انتخاب بخش راز آلود سوژه برای تهیه عکس انتزاعی
مهمترین خاصیت عکاسی انتزاعی آن است که عواطف و تخیل بیننده را تحریک میکند تا به دنبال کشف یک ویژگی یا مفهوم باشد. بنابراین رعایت این نکته و انتخاب بخش رمزآلود سوژه کمک میکند تا بیننده برای درک مفهوم به دنبال رمزگشایی بوده و از این موضوع لذت ببرد. انتخاب بخش خاص و متفاوت از یک موضوع که بیننده را به چالش درک سوژه وادار کند مهمترین فاکتور در عکسهای انتزاعی است.
ترکیببندی و زاویه دید
حتماً متوجه شدهاید که عکاسی انتزاعی از هیچ قانون خاصی تبعیت نمیکند. اما با تمام این تفاسیر دارای یک ساختار مشخص است. حفظ الگوهای مشخص، بافتها و فرم ها و دقت به تعادل رنگها از جمله موارد جذب بیننده است. تمامی این عناصر که شاخصه انتزاع هستند باید به شکلی منظم و با استفاده از ترکیب بندی خلاقانه به نمایش در بیایند. رعایت ترکیببندی بیشترین تأثیر را روی وزن بصری عکس انتزاعی خواهد داشت. در واقع به کمک ترکیببندی سوژه بهتر دیده میشود و باعث تمرکز بیشتر مخاطب خواهد شد.
بیشتر بخوانید: جامع ترین آموزش ترکیب بندی در عکاسی | قوانین و تکنیک ها
زاویه دید نیز مشخص میکند که سوژه و عکس چگونه دیده شود. زاویه مناسب در عکاسی انتزاعی زاویهای است که سوژه را به شکلی خاص و جذب کننده نمایش دهد. ترکیب بندی کمک می کند عناصر مزاحم و مختلکننده تمرکز بیننده را از کادر حذف کنید. گاهی انتخاب زوایای معمول نتایج خوبی بهمراه دارد و گاهی باید نگاه متفاوتی داشته باشید. کافی است کمی خلاقیت به خرج دهید تا زاویه منحصر بفردی را بیابید. بهتر است همه زوایا را امتحان کنید تا به عکس دلخواه خود دست برسید.
زاویه نور برای نمایش فرم و بافت
نور و نورپردازی یکی از عناصر پایه در هر سبکی از عکاسی است. در عکاسی انتزاعی نیز نور و زاویه تابش آن نقش مهمی در موفقیت عکاسی آبستره دارد. شما میتوانید به کمک زاویه تابش نور، بخشهایی از یک سوژه کلی را تقویت کنید. با کمک زاویه مناسب نور می توانید از سوژه ها حجم، فرم و بافت ایجاد کنید. زاویه مورب نور کمک می کند سایه و هایلایت هایی در فرم سوژه ایجاد کرده کنتراست خاصی در عکس نمایش دهید. استفاده از نور در عکسهای انتزاعی باید خلاقانه و هوشمند باشد. اگر قصد عکاسی انتزاعی در طبیعت را دارید لازم است ساعات طلایی را برای اینکار انتخاب کنید. زاویه تابش نور در گلدن تایم مورب بوده که باعث می شود فرم، بافت و رنگها بهتر خودشان را نشان دهند.
هارمونی رنگها
در عکاسی آبستره عناصر و المانها که قبلا اشاره شده محدود هستند. رنگها بخشی از این عناصر هستند که نسبت به سایر المان ها جذاب تر هستند. برای خلق عکسهای انتزاعی با استفاده از رنگها باید به هارمونی توجه ویژه ای داشته باشید. به طور مثال ترکیب نور و تاریکی یا استفاده از رنگهای تند و قوی با رنگهای نرم و متعادل و…. رعایت هارمونی رنگها و نور در عکاسی انتزاعی باعث میشود که چشم و ذهن بیننده به دنبال یافتن و درک سوژه اصلی باشد.
بیشتر بخوانید: رنگها در عکاسی – مفاهیم و کاربرد رنگها در عکاسی
عکاسی انتزاعی با استفاده از بافت و پترن
همانطور که در بخشهای اول اشاره شد مهمترین نکته در عکاسی انتزاعی خلق یک پترن یا الگوی مشخص است . این الگو یا بافت با نور مناسب نمایان می شود. زاویه مورب نور کمک می کند بافت های به ظاهر ساده و غیر قابل توجه به خوبی نمایان شوند و انتزاع جذابی را به نمایش بگذارند. لنزهای زوم یا تله گزینه هایی مناسب برای به تصویر کشیدن انتزاع بافت ها هستند. بافت های موجود در کویر و همچنین ماسه های لب دریا که باد و امواج آنها را نقاشی کرده سوژه هایی جذاب برای عکاسی آبستره هستند. البته فراموش نکنید حتما در ساعات طلایی از این سوژه ها عکاسی کنید.
بیشتر بخوانید: عکاسی در کویر – نکات حرفه ای برای عکاسی از کویر
نکات مهم برای خلق عکسهای انتزاعی
– برای این که عکاسی انتزاعی را آغاز کنید میتوانید از سوژههای روزمره استفاده کنید اصلاً نیازی نیست که به دنبال سوژههای عجیب و غریب باشید.
– از امتحان کردن نترسید. عکاسی انتزاعی به معنای ایجاد خلاقیت در عکاسی و زاویه دید متفاوت نسبت به سوژه است. بنابراین از این که سوژههای مختلف، زوایای گوناگون را امتحان کنید نترسید.
– از لنزهای مختلف استفاده نکنید، بهترین لنز برای عکاسی آبستره لنزهای زوم و ماکرو هستند.
– سوژههای اضافی را از تصویر حذف کنید و تمرکز را روی سادهسازی سوژه بگذارید.
– نور نقش مهمی در خلق عکسهای آبستره دارد. بنابراین سعی کنید که به زاویه و شدت تابش نور توجه کنید.
– زوایای و ترکیب های مختلف را برای عکاسی امتحان کنید و بهترین زاویه را برای هر سوژه بیابید.
– میتوانید از ادیت و ویرایش تصاویر برای بهتر شدن نتیجه کمک بگیرید. گاهی با کراپ بخشهای کناری یک عکس به نتایج جذابی می رسید.
بیشتر بخوانید: پرسپکتیو در عکاسی – چطور با پرسپکتیو عکسهای تاثیرگذار بگیریم؟
ایده های نامحدودی وجود دارد که می توانید برای عکاسی انتزاعی امتحان کنید. عکاسی انتزاعی یک راه عالی برای بیان افکار و احساسات و خلق عکسهای زیبا از سوژه هایی است که بنظر کم اهمیت و پیش پا افتاده هستند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دوربین خود را بردارید و با نگاه منحصربفرد، نحوه نگرش متفاوت خود به عناصر اطرافتان را به تصویر بکشید.
سخن آخر
عکاسی آبستره، یا عکاسی انتزاعی یکی از جذابترین شاخه های عکاسی است که بر خلاف تصور عموم اصلاً سخت نیست. مهمترین قانون عکاسی آبستره خلاصه سازی سوژه ها و خلق عکسی اغراقآمیز، غیر معمول و گاها فرا واقعی است. در واقع در عکاسی انتزاعی شما باید دید متفاوتی به سوژه ها داشته باشید و تلاش کنید از زاویه دید متفاوت اما تأثیرگذاری به سوژه نگاه کنید. مهمترین هدف شما در این شیوه از عکاسی خلق فرم، بافت، اشکال و رنگها به شکلی مینیمال است که تمرکز و توجه بیننده را به خود جلب میکند. در این مقاله با تمام نکات مرتبط با عکاسی آبستره یا عکاسی انتزاعی آشنا شدید و می توانید این سبک از عکاسی را امتحان کنید.
با موبايل هم ميشه عكاسى انتزاعى كنم؟
بله می تونید اما بستگی به نگاه و خلاقیت تون داره که چطور از سوژه های اطرافتون عکسهای انتزاعی تهیه کنید.